Poradnik Akademii Medycznej
Wywiad z prof. Martą Misiuk-Hojło, Klinika Okulistyki Akademii Medycznej we Wrocławiu
Poradnik Akademii Medycznej
Wywiad z prof. Martą Misiuk-Hojło, Klinika Okulistyki Akademii Medycznej we Wrocławiu
Mama w okularach, czyli ciąża a wady wzroku
Marzeniem każdej przyszłej mamy jest, aby jej maleństwo przyszło na świat zdrowe. W tym wyjątkowym okresie życia, kobiety muszą szczególnie o siebie dbać. Zwłaszcza te z wadami wzroku powinny konsultować się z lekarzem okulistą. Pamiętajmy, że jest wiele mitów na temat wad wzroku i ciąży, a liczy się rzetelna informacja, której udzieli jedynie wykwalifikowany specjalista.
Cięcie czy natura?
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu dominował pogląd, że u kobiet z krótkowzrocznością zaleca się rozwiązanie ciąży przez cesarskie cięcie. Wiele kobiet , bojąc się ewentualnych powikłań, prosiło lekarzy okulistów o zaświadczenia zezwalające na „cesarkę”. Część okulistów zezwalała pacjentkom na taką formę porodu tylko na podstawie stwierdzenia krótkowzroczności.
Obecnie lekarze okuliści sugerują cesarskie cięcie jedynie wtedy, gdy na siatkówce oka widoczne są określone zmiany chorobowe. Dziś ani krótkowzroczność, ani nadwzroczność nie jest powodem do rezygnacji z naturalnego porodu.
- Od dobrych kilku lat wiadomo, że o zaleceniu cięcia cesarskiego nie decyduje wysokość wady wzroku, ale obecność lub nieobecność specyficznych degeneracji obwodu siatkówki – tłumaczy prof. Marta Misiuk – Hojło z Kliniki Okulistyki Akademii Medycznej we Wrocławiu. - Dlatego należy wykonać badanie dna oka. Nawet, jeśli pacjentka ma dużą wadę wzroku sięgającą - 8, - 10 dioptrii, a obwód dna oka jest prawidłowy, to nie ma okulistycznych wskazań do rozwiązania ciąży cięciem cesarskim. Oczywiście, statystycznie rzecz biorąc, tego typu degeneracje częściej zdarzają się u osób, które mają krótkowzroczność średnią i wysoką, ale nie w 100% przypadków. Ważniejsze są specyficzne zmiany w obwodzie siatkówki, które mogą sprawić, że odwarstwi się ona w czasie porodu siłami natury.
Nie ma żadnych badań naukowych, które udowodniłyby, że poród drogami natury odpowiada za pogorszenie wzroku. Niemniej jednak przyszła mama z wadą wzroku powinna zadbać o częstą kontrolę okulistyczną, bo jedynie lekarz może ocenić, czy ewentualne zmiany w ostrości widzenia są na tyle niepokojące, by mogły stanowić o przeciwwskazaniach do porodu naturalnego.
Ciążowe problemy ze wzrokiem
Jeśli nosimy soczewki kontaktowe lub okulary, warto zapytać lekarza, czy możemy pozostać przy tej samej korekcji, czy też powinnyśmy zmienić szkła na mocniejsze. W czasie ciąży wiele kobiet noszących soczewki narzeka na częste łzawienie oczu i uczucie pieczenia. Czy w czasie ciąży przyszłe mamy powinny zrezygnować z soczewek?
- Jak wiadomo, u kobiet w ciąży występuje zwiększona tendencja do obrzęków, w tym do obrzęków rogówki. Zmniejsza się również tolerancja do noszenia szkieł kontaktowych. Dlatego mogą mieć one przejściowe problemy z noszeniem szkieł, np. wytrzymają w nich jedynie 2-3 godziny, kiedy wcześniej nosiły nawet 12. Po ciąży stan rogówki powinien wrócić do normy, a problemy z niewygodnym noszeniem szkieł kontaktowych powinny zniknąć – mówi profesor Marta Misiuk – Hojło.
Przyszłe mamy, które dotąd świetnie widziały, również mogą narzekać na pogorszenie ostrości widzenia, zwłaszcza po ciężkim dniu przed monitorem komputera. Wynika to ze zmian hormonalnych, które prowadzą do wysychania rogówki. W większości przypadków jest to sytuacja przejściowa. Po porodzie ostrość widzenia wraca do stanu sprzed ciąży.
Prawdą jest, że w trakcie porodu może dojść do przekrwienia naczyń białkówki oka. Nie wpływa to jednak na zmiany siatkówki oka. Ważne, aby kobieta odpowiednio wcześnie poinformowała swojego lekarza ginekologa o schorzeniach okulistycznych. W ten sposób będzie można przeprowadzić odpowiednie badania i konsultacje medyczne, a być może także zabiegi. Jeśli przyszłej mamie zależy na tym, aby rodzić naturalnie, ale obawia się odwarstwienia siatkówki oka, może poddać się zabiegowi fotokoagulacji laserowej, jeśli istnieją odpowiednie wskazania. Kiedy kobieta powinna wykonać badanie dna oka?
- Najlepiej jest wykonać takie badanie w 4-5 miesiącu ciąży, ponieważ jest to jeszcze taki okres, kiedy bardzo rzadko zdarzają się porody przedwczesne. Natomiast w 7 miesiącu ciąży może być już zbyt późno na wykonanie takiego badania - zdarzają się już przedwczesne porody i jest za mało czasu, aby podejmować decyzje - mówi profesor Marta Misiuk - Hojło.
Laserowa korekcja a ciąża
Wiele kobiet nie wie, czy istnieją jakieś medyczne przeciwwskazania do zabiegu laserowej korekcji wzroku. Kobiety ciężarne nie powinny planować chirurgicznej korekcji wzroku.
- Kobiety w ciąży powinny unikać wszelkich zabiegów medycznych, które nie są niezbędnie konieczne. Dlatego jeśli kobieta wie, że spodziewa się dziecka, nawet jeśli to jest dopiero 2 miesiąc ciąży, nie powinna podawać się żadnemu zabiegowi chirurgicznemu, który niej jest niezbędny - mówi profesor Marta Misiuk - Hojło.
Według lekarzy po porodzie warto odczekać z korekcją wzroku ok. pół roku. To, czy zabieg zostanie wykonany przed zaplanowaną ciążą, czy też pół roku po urodzeniu dziecka, nie ma już znaczenia.